Voorzitter, voor ons ligt het voorstel inzake vaststelling perspectiefnota 2025. Zoals het college aangeeft een actualisatie van de financiële stand van zaken en het stellen van kaders en geven van richting naar de begroting 2025 en daarna. Met andere woorden welke perspectieven zijn er voor de komende jaar in het bijzonder voor 2025.
De financiële positie ziet er het komende jaar nog positief uit, ook na verwerking van de mutaties bestaand beleid waarmee we kunnen instemmen. Maar ook Dinkelland komt in het zogenaamde ravijn-jaar in de rode cijfers terecht. In het geactualiseerde herziene meerjarensaldo zien we in 2026 een groter, en in 2027 en 2028 een klein structureel negatief saldo. Gelukkig verkeren we in een situatie om daar nog niet gelijk zenuwachtig van te worden, maar t.z.t. zal er wel op geanticipeerd moeten worden. De fractie van Lokaal Dinkelland pleit er op dit moment voor om niet in de stress te schieten en geen paniek voetbal te spelen, maar roept het college op om wel na te denken over oplossingen. Echter niet op dit moment, aangezien we één van de ca 300 gemeenten zijn die voor 2026 geen sluitende begroting hebben en dit, in lijn van het VNG-advies, ook willen presenteren. Verstandig om in Den Haag duidelijk te maken dat op deze wijze we financieel te kort komen. Dit alles laat onverlet, en dat is ook bij de presentatie van de perspectiefnota aangegeven, dat we voor de komende jaren de broekriem moeten aanhalen. De financiële opgaven die op ons af komen, zullen ons wellicht noodzaken om bepaalde voornemens te herzien om financieel gezond te blijven. Voor echt nieuwe wensen en ambities is voorlopig geen ruimte.
Het is al weer een jaar geleden dat het vorige kabinet is gevallen en het nieuwe zit nog in de wittebroodsweken. Een jaar is voorbij gegaan, waarin in Den Haag weinig besluiten zijn genomen met een langere termijn visie en ook wij als gemeenten ondervinden daarvan de gevolgen, zowel financieel als beleidsmatig. Wij niet alleen, maar ook onze inwoners en ondernemers. Denk aan de inrichting van het landelijk gebied, of de RES, of de asiel problematiek en zo kunnen we er nog meer noemen.
Vetrekpunt voor deze perspectiefnota is het raadsakkoord, het collegeakkoord en de verzamelmotie die we als raad twee jaar geleden unaniem hebben aangenomen. De fractie van Lokaal Dinkelland is tevreden met de voortgang en complimenteerde het college dat er op vele terreinen forse stappen voorwaarts zijn gezet. Dat betekent niet dat we nu op onze lauweren kunnen gaan rusten, integendeel en mede door de financiële beperkingen is er extra werk aan de winkel.
Belangrijk en geruststellend daarbij is wel dat de reserves,(alg,Ribam,collegeakk.) op voldoende niveau zijn en blijven.
Voorzitter, tot zover het financiële gedeelte van de perspectiefnota en ik wil nu even kort ingaan op de 5 opgaven uit het collegeakkoord, die aansluiten bij ons raadsakkoord.
De fractie van LD vind het positief dat het college een tussenbalans heeft opgemaakt nu ze ongeveer halfweg is in deze coalitieperiode. Een duidelijk en goed controleerbaar overzicht aansluitend aan het raad- en college akkoord. Onze complimenten daarvoor.
Buitengebied in balans
De fractie van Lokaal Dinkelland juicht nog steeds toe dat het college hier voor een actieve voortrekkersrol heeft gekozen en vanaf het begin samen met de NOT gemeenten optrekt. Lokaal Dinkelland het graag gezien dat het proces sneller zou lopen en er stappen kunnen worden gezet, maar helaas zijn we hier afhankelijk van de provincie en het rijk en die blijken niet uit in duidelijkheid en voortvarendheid. In tegendeel en daarom roepen we het college op de ingeslagen weg te blijven bewandelen, maar niet met oogkleppen op. We pleiten er dan ook voor op wel zeer alert te blijven op de ontwikkelingen en waar mogelijk het traject te vervolgen.
Sinds 1 januari is de nieuwe omgevingswet in werking. We vernemen dat sommige ontwikkelingen(oa SvS) worden geremd door de implementatie van het oude beleid in het nieuwe waardoor initiatiefnemers niet verder kunnen. De fractie van LD vind dit onacceptabel, wat denk het college hier op zeer korte termijn aan te doen of is het reeds verholpen. (TAM-IMRO)
Iedereen gezond
De fractie van Lokaal Dinkelland is zeer tevreden dat het lijkt dat we nu eindelijk grip krijgen op dit moeilijke dossier. Dat het college zich blijft inzetten op extra preventie vinden we een goede zaak. We zien dat er terecht veel beleid is gericht op jongeren, maar de fractie van Lokaal Dinkelland willen graag extra aandacht vragen voor volwassenen en ouderen op het gebied van eenzaamheid, gezondheid. Wat is het college hier voornemens te doen?
Vorig jaar hebben we een fors budget vastgesteld voor samen scholen in Denekamp. We zien om verschillende redenen de bouw en ontwikkelkosten fors stijgen, denk het college nog steeds met het gereserveerde budget uit de voeten te kunnen?
Een ander aspect daarin is de veiligheid en in het bijzonder de verkeersveiligheid. We hebben onlangs als raad een budget vastgesteld voor nader onderzoek ter voorbereiding voor de mogelijke aanleg van een vrijliggend fietspad tussen Weerselo en Saasveld. Onze vraag is wanneer wordt gestart met deze voorbereiding, wanneer mogen we de resultaten daarvan tegemoet zien en ziet het college de financiële mogelijkheden om ook daadwerkelijk tot aanleg/uitvoering over te gaan? En niet daar beslist u als raad over, nee realistisch.
Leefomgeving van de toekomst
Als een rode draad loopt de energietransitie door deze ambitie, maar door allerlei discussies en nieuwe informatie twijfelt de fractie van Lokaal Dinkelland eraan of we de doelstelling halen dat we in 2030 reeds 50% CO2 reductie hebben gerealiseerd door opwekken met zon en wind. De trias energetica is nog verder uit beeld, denk daarbij aan de discussie van gisteravond. Daarom roepen we het college op om in RES verband erop aan te dringen om ook andere vormen van duurzame energie te stimuleren. Wat is de voortgang en wat zijn de ontwikkelingen binnen EC-NOT en Boerengas en wat denk het college hier in 2025 extra aan te doen?
Leefbare kernen
De oude bekende kreet hierbij is bouwen, bouwen, bouwen. Maar hoe? Goed is te constateren dat we in de meeste kernen bouwkavels beschikbaar hebben of binnenkort krijgen, maar daardoor heeft nog niet iedereen een woning. We zien dat door de gestegen kosten het vooral voor starters een probleem is om toe te treden tot de woningmarkt. Wat gaat het college doen voor deze groep woningzoekenden en wanneer mogen we de nieuwe raamovereenkomst en uitvoeringsagenda voor 2025-2026 tegemoet zien? Daarnaast zien we dat in sommige kernen, Weerselo, Rossum, Nrd Deurningen en Lattrop het bouwprogramma na 2026 stil valt. Wat gaat het college doen om dit te voorkomen? En komen er bouwmogelijkheden voor Agelo?
De beschikbare bedrijventerreinen in Dinkelland zijn nagenoeg vol. Het college heeft aangegeven volop bezig te zijn met het realiseren van één of meer uitbreidingslocaties. Kan het college aangeven wanneer men hier concrete stappen verwacht?
Gemeente en de samenleving
Door een verdere individualisatie en polarisatie van de samenleving, wordt dit een steeds belangrijkere onderwerp. De fractie van Lokaal Dinkelland ondersteunt het college dat het project “Mijn Dinkelland 2030”, alle aandacht behoudt en men voorzichtig verder kijkt dan 2030. Daarnaast zien we dat we als gemeentebestuur soms met heftige emoties uit de samenleving geconfronteerd worden, zoals bij het asielbeleid, windturbines, flexwoningen. Ook als raad hebben we hierin een belangrijke taak om samen met het college tot goede en juiste besluiten te komen voor onze inwoners.
Voorzitter, ik wil afsluiten met de laatste belangrijke actielijn; financieel gezond blijven. Daar is de ruimte voor nieuwe ambities wel een beetje verdwenen, maar er is nog genoeg te doen. We kunnen constateren dat voor 2025 het college naar verwachting een sluitende begroting kan presenteren. Voor daarna is het een ander verhaal. De fractie van Lokaal Dinkelland kan instemmen met de voorliggende perspectiefnota richting de begroting voor 2025.
