Perspectiefnota 2026
Voorzitter, voor ons ligt het voorstel inzake vaststelling perspectiefnota 2026.
Allereerst de complimenten aan het college over de langverwachte compacte vorm. Zoals het college aangeeft een actualisatie van de financiële stand van zaken en het stellen van kaders en geven van richting naar de begroting 2026 en het toewerken naar een gezond financieel meerjarig perspectief. Nou daar zat best wat spanning op, gezien het al jaren aangekondigde ravijnjaar 2026, wat we met fors lagere rijksuitkering tegemoet zouden gaan. Achteraf blijkt het voor 2026 nog een beetje mee te vallen en door wat incidentele overheidsuitkeringen schuift dit globaal twee jaar op. Kortom voor de langere termijn ziet het er financieel toch wat mager uit. We mogen ons als Dinkelland gelukkig prijzen dat we er relatief gezien, financieel gezond op staan en dat verdiend een compliment aan het college en de wethouder financiën in het bijzonder. Tevreden zijn we ook dat het college ons al vroegtijdig in twee raadssessies heeft meegenomen om samen met het college na te denken over noodzakelijke ombuigingen om de begroting meerjarig sluitend of nagenoeg sluitend te krijgen. Dat houd in dat het ambitieniveau hier en daar helaas wat omlaag geschroefd moet worden, maar er ruimte blijft voor intensiveringen. Een extra verduidelijking en verhelderend was de opgestelde notitie beïnvloedbare kosten, dat maakt het makkelijker. Voorzitter, bij de behandeling van de perspectiefnota 2025 zat het kabinet nog in de wittebroodsweken, nu zijn we een jaar verder en is het al demissionair. Een jaar is voorbij gegaan, waarin het kabinet weinig besluiten zijn genomen en al helemaal niet met een langer termijn visie. Wij als gemeenten ondervinden daarvan de nadelige gevolgen, zowel financieel als beleidsmatig en wij niet alleen, maar ook onze inwoners en ondernemers. Denk aan de inrichting van het landelijk gebied, de RES, de asiel problematiek, de stikstofproblematiek, de woningnood en zo kunnen we er nog meer noemen. Vertrekpunt voor deze perspectiefnota is het raadsakkoord, het collegeakkoord en de verzamelmotie die we als raad aan het begin van deze coalitieperiode unaniem hebben aangenomen.
De fractie van Lokaal Dinkelland is tevreden met de voortgang en complimenteert het college dat er op vele terreinen forse stappen voorwaarts zijn gezet. Dat betekent niet dat we nu op onze lauweren kunnen gaan rusten, integendeel en mede door de financiële beperkingen zijn er extra uitdagingen. Voorzitter, tot zover het financiële gedeelte van de perspectiefnota en ik wil nu met uw goedvinden even kort ingaan op de 5 opgaven uit het collegeakkoord, die aansluiten bij ons raadsakkoord.
Buitengebied in Balans
Door het schrappen van het NPLG zijn veel ontwikkelingen on hold komen te staan, maar de uitdagingen zijn en blijven er niet minder om. Dit is eens te meer duidelijk geworden in het Position Paper landelijk gebied NOT, waar zelf landelijk met veel waardering naar is gekeken. Begrijpelijk dat het college een deel van het werkbudget vrij laat vallen en stort in de RIBAM. We dringen er bij het college op aan om te blijven toezien op naleving van KGO verplichtingen. Waar agrarische ondernemers aan veel eisen moeten voldoen, maken we veel andere activiteiten mogelijk in het buitengebied en daar horen ook verplichtingen tegenover om ons buitengebied voor de toeristische sector aantrekkelijk te houden.
Iedereen gezond
De aangekondigde besparing op de jeugdzorg van Rutte IV is gelukkig een paar jaar doorgeschoven, maar wat voor daarna? Een gat van 1 milj., hoe vangen we dat op? Daarnaast zal de indexatie WMO demografie de komende jaren ook financieel voelbaar worden, waarbij we erop aandringen om naar oplossingen te zoeken dat we de benodigde voorzieningen kunnen blijven bieden. Een punt van aandacht blijft de verkeersveiligheid. We zien dat er actie wordt ondernomen op de Frensdorferweg, maar wanneer mogen we de resultaten van het onderzoek naar de fietsverbinding langs de Bornsestraat verwachten? En ook zouden we graag eerst een plan zien voor het verbeteren van de verkeersveiligheid op de Legtenbergerstraat en Itterbergstraat i.p.v. nu al een forse claim te leggen op de Ribam. Dit wekt verwachtingen en kan z’n eigen leven gaan leiden, om het nog maar niet te hebben over het mooie plan betreffende het MFA in Saasveld.
Leefomgeving voor de toekomstige
We kunnen instemmen met het college voorstel om het budget voor het leefbaarheidsfonds te verhogen met € 150k. Duidelijk is dat dit fonds voorziet in een maatschappelijke behoefte en dan moeten er ook middelen beschikbaar zijn. Verder zullen we ons komend jaar moeten voorbereiden op mogelijk te nemen juridische stappen tegen de huidige plannen voor het realiseren van grootschalige windturbines. We roepen het college op om met een voorstel te komen om voor alle woningbezitters energiebesparende maatregelen te kunnen laten uitvoeren(GVR). Naast energie is een duurzame inrichting van de openbare ruimte een speerpunt in het collegebeleid. Dit door oa het versterken van groenvoorzieningen om hittestress te beteugelen. Wij vragen ons dan af hoe we in dit kader de bomenkap in de wijk Janskamp moeten zien t.o.v. de geringe herplant van bomen?
Leefbare kernen
Bouwen, bouwen, bouwen in elk segment, dat was het hoofdpunt van het raads en college akkoord. We zien dat het college hierin grote stappen voorwaarts heeft gemaakt en veel nieuwbouwplannen mogelijk zijn of worden. Procedures duren soms lang, maar het was in de commissie goed om te horen dat het college hier ook opereert op basis van parallel plannen voor bouwprocedures, om plannen zo snel mogelijk in uitvoer te krijgen. Daarnaast roepen we het college op om aandacht te schenken aan de problematiek van netcongestie, om te voorkomen dat we straks woningen hebben zonder nutsvoorzieningen. Naast woningen hebben we in Dinkelland ook industrieterreinen nodig. Het college heeft hierin stappen gezet, maar het wordt tijd dat een nieuw terrein hiervoor in ontwikkeling komt. Het college heeft fors ingezet op verhoging van de toeristenbelasting, mede ook omdat deze jaren niet is geïndexeerd. Toerisme is een belangrijke economische pijler geworden in onze gemeente en we roepen het college dan ook op het voorzieningen niveau breed op peil te houden.
Gemeente en de samenleving
Gemeente en inwoners staan dicht bij elkaar. Daarvoor zullen we Mijn Dinkelland 2030 moeten uitbreiden voor later en daarbij ook oog te hebben voor de regionale ontwikkel strategie(ROS). We roepen het college ook op om hiervoor regionaal aan tafel te blijven, anders wordt er over ons beslist ipv met ons. De aandacht die thans, conform collegeakkoord, aan de raadsleden wordt geschonken, vinden we een positief om de afstand met de inwoners en raad te verkleinen. Onze inwoners hebben dagelijks te maken met onze uitvoeringsorganisatie Noaberkracht, echter in deze tijd van de broekriem aanhalen is het goed dat ook Noaberkracht daar bezuinigd waar dat mogelijk is zonder kwaliteit van dienstverlening in te leveren. De incidentele investering vinden wij als fractie van LD verantwoord en verstandig om hiermee structureel begrotingsruimte te creëren. Op de andere verbonden partijen komen we binnenkort te spreken als het rekenkamer onderzoek hierover wordt behandeld.
In het raads- en collegeakkoord is aangegeven dat we belangrijk vinden dat Dinkelland financieel een gezonde gemeente is en blijft, met meerjarig in de basis een sluitende begroting gebaseerd op bestendig beleid. Het gevoerde beleid heeft daaraan voldaan en de voorstellen in deze perspectiefnota voldoen daar ook aan, met inachtneming van de beperkingen. Wij verzoeken het college wel om aandacht te blijven houden of we zelf onze belastingcapaciteit voldoende benutten. Niet om de belastingen te verhogen, maar om niet gekort te worden in de rijksuitkering uit het gemeentefonds.
Voorzitter, ik wil afsluiten met de opmerking dat de fractie van Lokaal Dinkelland kan instemmen met deze perspectiefnota met de toezegging van het college dat de claims op de Ribam voorlopig nog komen te vervallen.
